901:
3833:
3191:
3924:
955:
3874:
3958:
3184:
3917:
948:
2797:
164:
3943:
3177:
3948:
3910:
3350:
941:
3208:
150:
2852:
1883:
1110:
3234:
3867:
484:
465:
3775:
1513:
174:
1548:
1267:
3765:
3760:
3408:
2905:
2880:
2875:
2569:
2150:
1518:
1207:
1172:
3953:
3666:
3599:
3319:
3031:
2463:
2175:
1868:
1372:
900:
849:
841:
832:
827:
801:
777:
772:
767:
760:
740:
735:
730:
725:
720:
693:
684:
670:
665:
660:
655:
650:
643:
638:
624:
619:
614:
607:
600:
595:
581:
576:
571:
566:
561:
552:
546:
529:
524:
519:
514:
509:
504:
442:
416:
412:
278:
275:
271:
3890:
3860:
3200:
3148:
2245:
2230:
2155:
1035:
816:
254:
223:
79:
69:
3729:
2870:
2827:
1787:
1382:
1312:
964:
3403:
3072:
3041:
2420:
2344:
2265:
1737:
1217:
714:
708:
678:
589:
250:
3770:
3588:
3449:
3036:
2639:
2326:
2012:
1939:
1533:
1080:
869:
437:
90:
913:
Jaggar, Philip J. (1998). "Guruntum (gùrdùŋ) (West Chadic-B): Linguistics notes and wordlist".
3577:
3559:
3340:
3252:
3219:
3127:
2993:
2988:
2930:
2925:
2822:
2777:
2521:
2483:
2321:
2288:
2105:
1822:
1792:
1762:
1523:
1438:
1337:
1262:
1140:
447:
3894:
3844:
3814:
3739:
3641:
3616:
3429:
3413:
3380:
3277:
3153:
3132:
3112:
3097:
3077:
3067:
3057:
2955:
2772:
2757:
2609:
2493:
2382:
2349:
2215:
2195:
1974:
1906:
1830:
1807:
1722:
1623:
1588:
1568:
1483:
1453:
1377:
1302:
978:
922:
754:
632:
432:
242:
195:
84:
74:
246:
238:
234:
3755:
3656:
3631:
3626:
3582:
3539:
3513:
3508:
3469:
3444:
3439:
3424:
3419:
3394:
3360:
3345:
3287:
3267:
3122:
3107:
3087:
3082:
3062:
3003:
2915:
2895:
2885:
2837:
2832:
2807:
2792:
2762:
2747:
2742:
2737:
2732:
2699:
2684:
2654:
2634:
2629:
2624:
2619:
2614:
2589:
2559:
2549:
2488:
2468:
2298:
2220:
2185:
2145:
2100:
2040:
1949:
1888:
1845:
1812:
1767:
1727:
1717:
1628:
1578:
1573:
1558:
1528:
1493:
1473:
1463:
1410:
1400:
1392:
1332:
1322:
1317:
1297:
1287:
1282:
1167:
1115:
1085:
1004:
857:
790:
452:
61:
3810:
3693:
3651:
3610:
3549:
3498:
3479:
3459:
3434:
3355:
3314:
3309:
3292:
3224:
3092:
2998:
2940:
2900:
2890:
2842:
2812:
2802:
2787:
2782:
2767:
2752:
2704:
2689:
2659:
2604:
2599:
2594:
2554:
2531:
2503:
2435:
2430:
2425:
2415:
2402:
2354:
2293:
2270:
2205:
2190:
2180:
2170:
2140:
2120:
2115:
2110:
2085:
2055:
2045:
2035:
2030:
1964:
1911:
1878:
1797:
1782:
1772:
1757:
1752:
1742:
1712:
1702:
1684:
1679:
1618:
1603:
1598:
1563:
1553:
1543:
1508:
1498:
1478:
1415:
1347:
1342:
1327:
1307:
1292:
1257:
1247:
1237:
1070:
1065:
1060:
1055:
1050:
1045:
1025:
1020:
994:
853:
540:
142:
3937:
3795:
3734:
3708:
3703:
3698:
3688:
3683:
3646:
3636:
3621:
3565:
3503:
3489:
3454:
3375:
3370:
3365:
3335:
3303:
3282:
3272:
3262:
3257:
2983:
2978:
2960:
2950:
2945:
2935:
2920:
2910:
2817:
2727:
2722:
2694:
2644:
2584:
2579:
2574:
2564:
2541:
2526:
2498:
2478:
2473:
2445:
2440:
2392:
2387:
2364:
2359:
2316:
2260:
2255:
2250:
2240:
2235:
2200:
2165:
2160:
2130:
2125:
2090:
2080:
2075:
2070:
2065:
2007:
1989:
1984:
1979:
1969:
1959:
1954:
1944:
1934:
1916:
1873:
1835:
1802:
1777:
1747:
1732:
1707:
1661:
1651:
1646:
1638:
1608:
1593:
1583:
1538:
1488:
1468:
1458:
1448:
1443:
1420:
1405:
1367:
1362:
1352:
1277:
1272:
1242:
1232:
1227:
1202:
1197:
1187:
1182:
1177:
1154:
1105:
1090:
1040:
999:
491:
472:
294:
3534:
3518:
3474:
3464:
2862:
2847:
2714:
2679:
2674:
2669:
2664:
2410:
2225:
2210:
2135:
2095:
2050:
2022:
1999:
1863:
1840:
1656:
1613:
1430:
1357:
1252:
1222:
1212:
1162:
1100:
1075:
1030:
207:
3297:
3158:
2649:
2455:
2374:
2308:
2060:
1926:
1855:
1694:
1671:
1192:
1095:
338:
289:
155:
3832:
2970:
2513:
2336:
2280:
926:
893:
499:
385:
299:
888:
1898:
408:
362:
135:
119:
126:
203:
182:
170:
3169:
2256:
Tyap (Fantswam, Gworog, Sholyio, Takad, Tyap
Mabatado, Tyecharak, Tyuku)
3840:
933:
230:
211:
178:
42:
3102:
199:
3117:
270:
Guruntum contrasts long and short forms for all vowels except for
3173:
1135:
937:
181:
characters. For an introductory guide on IPA symbols, see
3898:
3848:
872:: high, low, rising (low-high) and falling (high-low).
856:
intervocalically before back vowels; elsewhere it is a
274:. In addition, two nasalized vowel phonemes exist:
3788:
3748:
3717:
3676:
3665:
3598:
3548:
3488:
3393:
3328:
3245:
3233:
3207:
3141:
3050:
3024:
2969:
2861:
2713:
2540:
2512:
2454:
2401:
2373:
2335:
2307:
2279:
2021:
1998:
1925:
1897:
1854:
1821:
1693:
1670:
1637:
1429:
1391:
1153:
1124:
1013:
987:
971:
149:
133:
117:
112:
58:
48:
38:
21:
214:. In 1993 it was spoken by about 15,000 people.
3918:
3868:
3185:
949:
8:
3925:
3911:
3875:
3861:
3673:
3242:
3192:
3178:
3170:
1150:
1132:
1128:
956:
942:
934:
283:
18:
426:
881:
175:question marks, boxes, or other symbols
429:
7:
3886:
3884:
3829:
3827:
3897:. You can help Knowledge (XXG) by
3847:. You can help Knowledge (XXG) by
14:
16:Chadic language spoken in Nigeria
3831:
899:
915:African Languages and Cultures
1:
226:of the Barawa (B.3) group.
3975:
3959:West Chadic language stubs
3883:
3826:
3804:
1149:
1131:
927:10.1080/09544168808717689
815:
789:
707:
539:
498:
451:
441:
436:
431:
298:
293:
288:
286:
161:
31:
26:
3843:-related article is a
3032:Nigerian Sign Language
163:This article contains
3944:West Chadic languages
3889:This article about a
3201:West Chadic languages
3149:Pan-Nigerian alphabet
1137:Indigenous languages
3949:Languages of Nigeria
3891:West Chadic language
1125:Indigenous languages
1014:Recognised languages
965:Languages of Nigeria
224:West Chadic language
3051:Immigrant languages
3042:Hausa Sign Language
54:(15,000 cited 1993)
3037:Bura Sign Language
2853:Ukwuani-Aboh-Ndoni
988:National languages
972:Official languages
868:Guruntum has four
91:Guruntum languages
3906:
3905:
3856:
3855:
3821:
3820:
3811:extinct languages
3784:
3783:
3389:
3388:
3167:
3166:
3020:
3019:
3016:
3015:
3012:
3011:
897:(25th ed., 2022)
852:is realized as a
847:
846:
757:
717:
681:
635:
592:
549:
494:
487:
480:
475:
468:
461:
405:
404:
333:
328:
323:
318:
313:
308:
189:
188:
171:rendering support
167:phonetic symbols.
3966:
3927:
3920:
3913:
3885:
3877:
3870:
3863:
3835:
3828:
3815:Chadic languages
3674:
3243:
3194:
3187:
3180:
3171:
3154:Nigerian braille
1151:
1144:
1133:
1129:
958:
951:
944:
935:
930:
905:
904:
903:
886:
851:
843:
834:
829:
803:
779:
774:
769:
762:
753:
742:
737:
732:
727:
722:
713:
695:
686:
677:
672:
667:
662:
657:
652:
645:
640:
631:
626:
621:
616:
609:
602:
597:
588:
583:
578:
573:
568:
563:
554:
545:
531:
526:
521:
516:
511:
506:
490:
483:
478:
471:
464:
459:
427:
418:
414:
331:
326:
321:
316:
311:
306:
284:
280:
277:
273:
145:
129:
122:
64:
19:
3974:
3973:
3969:
3968:
3967:
3965:
3964:
3963:
3934:
3933:
3932:
3931:
3882:
3881:
3824:
3822:
3817:
3800:
3780:
3744:
3725:Guruntum-Mbaaru
3713:
3669:
3661:
3602:
3594:
3544:
3484:
3385:
3324:
3236:
3229:
3210:
3203:
3198:
3168:
3163:
3137:
3046:
3008:
2965:
2857:
2709:
2536:
2508:
2450:
2397:
2369:
2331:
2303:
2275:
2017:
1994:
1921:
1893:
1850:
1817:
1689:
1666:
1633:
1425:
1387:
1145:
1138:
1120:
1009:
983:
967:
962:
912:
909:
908:
898:
887:
883:
878:
866:
445:
425:
268:
263:
220:
196:Chadic language
169:Without proper
141:
125:
118:
108:
65:
62:Language family
60:
51:
50:Native speakers
27:Guruntum-Mbaaru
17:
12:
11:
5:
3972:
3970:
3962:
3961:
3956:
3951:
3946:
3936:
3935:
3930:
3929:
3922:
3915:
3907:
3904:
3903:
3880:
3879:
3872:
3865:
3857:
3854:
3853:
3836:
3819:
3818:
3805:
3802:
3801:
3799:
3798:
3792:
3790:
3786:
3785:
3782:
3781:
3779:
3778:
3773:
3768:
3763:
3758:
3752:
3750:
3746:
3745:
3743:
3742:
3737:
3732:
3727:
3721:
3719:
3715:
3714:
3712:
3711:
3706:
3701:
3696:
3691:
3686:
3680:
3678:
3671:
3670:(Barawa) (B.3)
3663:
3662:
3660:
3659:
3654:
3649:
3644:
3639:
3634:
3629:
3624:
3619:
3614:
3606:
3604:
3596:
3595:
3593:
3592:
3585:
3580:
3575:
3574:
3573:
3563:
3555:
3553:
3546:
3545:
3543:
3542:
3537:
3532:
3531:
3530:
3527:
3524:
3516:
3511:
3506:
3501:
3495:
3493:
3486:
3485:
3483:
3482:
3477:
3472:
3467:
3462:
3457:
3452:
3447:
3442:
3437:
3432:
3427:
3422:
3417:
3411:
3409:Cakfem-Mushere
3406:
3400:
3398:
3391:
3390:
3387:
3386:
3384:
3383:
3378:
3373:
3368:
3363:
3358:
3353:
3348:
3343:
3338:
3332:
3330:
3326:
3325:
3323:
3322:
3317:
3312:
3307:
3300:
3295:
3290:
3285:
3280:
3275:
3270:
3265:
3260:
3255:
3249:
3247:
3240:
3231:
3230:
3228:
3227:
3222:
3216:
3214:
3205:
3204:
3199:
3197:
3196:
3189:
3182:
3174:
3165:
3164:
3162:
3161:
3156:
3151:
3145:
3143:
3139:
3138:
3136:
3135:
3130:
3125:
3120:
3115:
3110:
3105:
3100:
3095:
3090:
3085:
3080:
3075:
3070:
3065:
3060:
3054:
3052:
3048:
3047:
3045:
3044:
3039:
3034:
3028:
3026:
3025:Sign languages
3022:
3021:
3018:
3017:
3014:
3013:
3010:
3009:
3007:
3006:
3001:
2996:
2991:
2986:
2981:
2975:
2973:
2967:
2966:
2964:
2963:
2958:
2953:
2948:
2943:
2938:
2933:
2928:
2923:
2918:
2913:
2908:
2903:
2898:
2893:
2888:
2883:
2878:
2873:
2867:
2865:
2859:
2858:
2856:
2855:
2850:
2845:
2840:
2835:
2830:
2825:
2820:
2815:
2810:
2805:
2800:
2795:
2790:
2785:
2780:
2775:
2770:
2765:
2760:
2755:
2750:
2745:
2740:
2735:
2730:
2725:
2719:
2717:
2711:
2710:
2708:
2707:
2702:
2697:
2692:
2687:
2682:
2677:
2672:
2667:
2662:
2657:
2652:
2647:
2642:
2637:
2632:
2627:
2622:
2617:
2612:
2607:
2602:
2597:
2592:
2587:
2582:
2577:
2572:
2570:Cakfem-Mushere
2567:
2562:
2557:
2552:
2546:
2544:
2538:
2537:
2535:
2534:
2529:
2524:
2518:
2516:
2510:
2509:
2507:
2506:
2501:
2496:
2491:
2486:
2481:
2476:
2471:
2466:
2460:
2458:
2452:
2451:
2449:
2448:
2443:
2438:
2433:
2428:
2423:
2418:
2413:
2407:
2405:
2399:
2398:
2396:
2395:
2390:
2385:
2379:
2377:
2371:
2370:
2368:
2367:
2362:
2357:
2352:
2347:
2341:
2339:
2333:
2332:
2330:
2329:
2324:
2319:
2313:
2311:
2305:
2304:
2302:
2301:
2296:
2291:
2285:
2283:
2277:
2276:
2274:
2273:
2268:
2263:
2258:
2253:
2248:
2246:Tugbiri-Niragu
2243:
2238:
2233:
2228:
2223:
2218:
2213:
2208:
2203:
2198:
2193:
2188:
2183:
2178:
2173:
2168:
2163:
2158:
2153:
2148:
2143:
2138:
2133:
2128:
2123:
2118:
2113:
2108:
2103:
2098:
2093:
2088:
2083:
2078:
2073:
2068:
2063:
2058:
2053:
2048:
2043:
2038:
2033:
2027:
2025:
2019:
2018:
2016:
2015:
2010:
2004:
2002:
1996:
1995:
1993:
1992:
1987:
1982:
1977:
1972:
1967:
1962:
1957:
1952:
1947:
1942:
1937:
1931:
1929:
1923:
1922:
1920:
1919:
1914:
1909:
1903:
1901:
1895:
1894:
1892:
1891:
1886:
1881:
1876:
1871:
1866:
1860:
1858:
1852:
1851:
1849:
1848:
1843:
1838:
1833:
1827:
1825:
1819:
1818:
1816:
1815:
1810:
1805:
1800:
1795:
1790:
1785:
1780:
1775:
1770:
1765:
1760:
1755:
1750:
1745:
1740:
1735:
1730:
1725:
1720:
1715:
1710:
1705:
1699:
1697:
1691:
1690:
1688:
1687:
1682:
1676:
1674:
1668:
1667:
1665:
1664:
1659:
1654:
1649:
1643:
1641:
1635:
1634:
1632:
1631:
1626:
1621:
1616:
1611:
1606:
1601:
1596:
1591:
1586:
1581:
1576:
1571:
1566:
1561:
1556:
1551:
1546:
1541:
1536:
1531:
1526:
1521:
1516:
1511:
1506:
1501:
1496:
1491:
1486:
1481:
1476:
1471:
1466:
1461:
1456:
1451:
1446:
1441:
1435:
1433:
1427:
1426:
1424:
1423:
1418:
1413:
1408:
1403:
1397:
1395:
1389:
1388:
1386:
1385:
1380:
1375:
1370:
1365:
1360:
1355:
1350:
1345:
1340:
1335:
1330:
1325:
1320:
1315:
1310:
1305:
1300:
1295:
1290:
1285:
1280:
1275:
1270:
1265:
1260:
1255:
1250:
1245:
1240:
1235:
1230:
1225:
1220:
1215:
1210:
1205:
1200:
1195:
1190:
1185:
1180:
1175:
1170:
1165:
1159:
1157:
1147:
1146:
1141:Nigerian state
1136:
1126:
1122:
1121:
1119:
1118:
1113:
1108:
1103:
1098:
1093:
1088:
1083:
1078:
1073:
1068:
1063:
1058:
1053:
1048:
1043:
1038:
1033:
1028:
1023:
1017:
1015:
1011:
1010:
1008:
1007:
1002:
997:
991:
989:
985:
984:
982:
981:
975:
973:
969:
968:
963:
961:
960:
953:
946:
938:
932:
931:
921:(2): 169–189.
907:
906:
880:
879:
877:
874:
865:
862:
845:
844:
839:
837:
835:
830:
825:
823:
821:
819:
813:
812:
810:
808:
806:
804:
799:
797:
795:
793:
787:
786:
784:
782:
780:
775:
770:
765:
763:
758:
750:
749:
747:
745:
743:
738:
733:
728:
723:
718:
711:
705:
704:
702:
700:
698:
696:
691:
689:
687:
682:
674:
673:
668:
663:
658:
653:
648:
646:
641:
636:
628:
627:
622:
617:
612:
610:
605:
603:
598:
593:
585:
584:
579:
574:
569:
564:
559:
557:
555:
550:
543:
537:
536:
534:
532:
527:
522:
517:
512:
507:
502:
496:
495:
488:
481:
476:
469:
462:
456:
455:
450:
440:
435:
430:
424:
421:
407:There are two
403:
402:
400:
398:
395:
392:
390:
388:
382:
381:
378:
375:
373:
371:
368:
365:
359:
358:
355:
352:
350:
347:
344:
341:
335:
334:
329:
324:
319:
314:
309:
303:
302:
297:
292:
287:
267:
264:
262:
259:
222:Guruntum is a
219:
218:Classification
216:
187:
186:
173:, you may see
159:
158:
153:
147:
146:
139:
131:
130:
123:
115:
114:
113:Language codes
110:
109:
107:
106:
105:
104:
103:
102:
101:
100:
99:
98:
68:
66:
59:
56:
55:
52:
49:
46:
45:
40:
36:
35:
29:
28:
24:
23:
15:
13:
10:
9:
6:
4:
3:
2:
3971:
3960:
3957:
3955:
3954:Nigeria stubs
3952:
3950:
3947:
3945:
3942:
3941:
3939:
3928:
3923:
3921:
3916:
3914:
3909:
3908:
3902:
3900:
3896:
3892:
3887:
3878:
3873:
3871:
3866:
3864:
3859:
3858:
3852:
3850:
3846:
3842:
3837:
3834:
3830:
3825:
3816:
3812:
3808:
3803:
3797:
3794:
3793:
3791:
3787:
3777:
3774:
3772:
3769:
3767:
3764:
3762:
3759:
3757:
3754:
3753:
3751:
3747:
3741:
3738:
3736:
3733:
3731:
3728:
3726:
3723:
3722:
3720:
3716:
3710:
3707:
3705:
3702:
3700:
3697:
3695:
3692:
3690:
3687:
3685:
3682:
3681:
3679:
3675:
3672:
3668:
3664:
3658:
3655:
3653:
3650:
3648:
3645:
3643:
3640:
3638:
3635:
3633:
3630:
3628:
3625:
3623:
3620:
3618:
3615:
3613:
3612:
3608:
3607:
3605:
3603:(Warji) (B.2)
3601:
3597:
3591:
3590:
3586:
3584:
3581:
3579:
3576:
3572:
3569:
3568:
3567:
3564:
3562:
3561:
3557:
3556:
3554:
3551:
3547:
3541:
3538:
3536:
3533:
3528:
3525:
3522:
3521:
3520:
3517:
3515:
3512:
3510:
3507:
3505:
3502:
3500:
3497:
3496:
3494:
3491:
3487:
3481:
3478:
3476:
3473:
3471:
3468:
3466:
3463:
3461:
3458:
3456:
3453:
3451:
3448:
3446:
3443:
3441:
3438:
3436:
3433:
3431:
3428:
3426:
3423:
3421:
3418:
3415:
3412:
3410:
3407:
3405:
3402:
3401:
3399:
3396:
3392:
3382:
3379:
3377:
3374:
3372:
3369:
3367:
3364:
3362:
3359:
3357:
3354:
3352:
3349:
3347:
3344:
3342:
3339:
3337:
3334:
3333:
3331:
3327:
3321:
3318:
3316:
3313:
3311:
3308:
3306:
3305:
3301:
3299:
3296:
3294:
3291:
3289:
3286:
3284:
3281:
3279:
3276:
3274:
3271:
3269:
3266:
3264:
3261:
3259:
3256:
3254:
3251:
3250:
3248:
3244:
3241:
3238:
3232:
3226:
3223:
3221:
3218:
3217:
3215:
3212:
3206:
3202:
3195:
3190:
3188:
3183:
3181:
3176:
3175:
3172:
3160:
3157:
3155:
3152:
3150:
3147:
3146:
3144:
3140:
3134:
3131:
3129:
3126:
3124:
3121:
3119:
3116:
3114:
3111:
3109:
3106:
3104:
3101:
3099:
3096:
3094:
3091:
3089:
3086:
3084:
3081:
3079:
3076:
3074:
3071:
3069:
3066:
3064:
3061:
3059:
3056:
3055:
3053:
3049:
3043:
3040:
3038:
3035:
3033:
3030:
3029:
3027:
3023:
3005:
3002:
3000:
2997:
2995:
2992:
2990:
2987:
2985:
2982:
2980:
2977:
2976:
2974:
2972:
2968:
2962:
2959:
2957:
2954:
2952:
2949:
2947:
2944:
2942:
2939:
2937:
2934:
2932:
2929:
2927:
2924:
2922:
2919:
2917:
2914:
2912:
2909:
2907:
2904:
2902:
2899:
2897:
2894:
2892:
2889:
2887:
2884:
2882:
2879:
2877:
2874:
2872:
2869:
2868:
2866:
2864:
2860:
2854:
2851:
2849:
2846:
2844:
2841:
2839:
2836:
2834:
2831:
2829:
2826:
2824:
2821:
2819:
2816:
2814:
2811:
2809:
2806:
2804:
2801:
2799:
2796:
2794:
2791:
2789:
2786:
2784:
2781:
2779:
2776:
2774:
2771:
2769:
2766:
2764:
2761:
2759:
2756:
2754:
2751:
2749:
2746:
2744:
2741:
2739:
2736:
2734:
2731:
2729:
2726:
2724:
2721:
2720:
2718:
2716:
2712:
2706:
2703:
2701:
2698:
2696:
2693:
2691:
2688:
2686:
2683:
2681:
2678:
2676:
2673:
2671:
2668:
2666:
2663:
2661:
2658:
2656:
2653:
2651:
2648:
2646:
2643:
2641:
2638:
2636:
2633:
2631:
2628:
2626:
2623:
2621:
2618:
2616:
2613:
2611:
2608:
2606:
2603:
2601:
2598:
2596:
2593:
2591:
2588:
2586:
2583:
2581:
2578:
2576:
2573:
2571:
2568:
2566:
2563:
2561:
2558:
2556:
2553:
2551:
2548:
2547:
2545:
2543:
2539:
2533:
2530:
2528:
2525:
2523:
2520:
2519:
2517:
2515:
2511:
2505:
2502:
2500:
2497:
2495:
2492:
2490:
2487:
2485:
2482:
2480:
2477:
2475:
2472:
2470:
2467:
2465:
2462:
2461:
2459:
2457:
2453:
2447:
2444:
2442:
2439:
2437:
2434:
2432:
2429:
2427:
2424:
2422:
2419:
2417:
2414:
2412:
2409:
2408:
2406:
2404:
2400:
2394:
2391:
2389:
2386:
2384:
2381:
2380:
2378:
2376:
2372:
2366:
2363:
2361:
2358:
2356:
2353:
2351:
2348:
2346:
2343:
2342:
2340:
2338:
2334:
2328:
2325:
2323:
2320:
2318:
2315:
2314:
2312:
2310:
2306:
2300:
2297:
2295:
2292:
2290:
2287:
2286:
2284:
2282:
2278:
2272:
2269:
2267:
2264:
2262:
2259:
2257:
2254:
2252:
2249:
2247:
2244:
2242:
2239:
2237:
2234:
2232:
2229:
2227:
2224:
2222:
2219:
2217:
2214:
2212:
2209:
2207:
2204:
2202:
2199:
2197:
2194:
2192:
2189:
2187:
2184:
2182:
2179:
2177:
2176:Nikyob-Nindem
2174:
2172:
2169:
2167:
2164:
2162:
2159:
2157:
2154:
2152:
2149:
2147:
2144:
2142:
2139:
2137:
2134:
2132:
2129:
2127:
2124:
2122:
2119:
2117:
2114:
2112:
2109:
2107:
2104:
2102:
2099:
2097:
2094:
2092:
2089:
2087:
2084:
2082:
2079:
2077:
2074:
2072:
2069:
2067:
2064:
2062:
2059:
2057:
2054:
2052:
2049:
2047:
2044:
2042:
2039:
2037:
2034:
2032:
2029:
2028:
2026:
2024:
2020:
2014:
2011:
2009:
2006:
2005:
2003:
2001:
1997:
1991:
1988:
1986:
1983:
1981:
1978:
1976:
1973:
1971:
1968:
1966:
1963:
1961:
1958:
1956:
1953:
1951:
1948:
1946:
1943:
1941:
1938:
1936:
1933:
1932:
1930:
1928:
1924:
1918:
1915:
1913:
1910:
1908:
1905:
1904:
1902:
1900:
1896:
1890:
1887:
1885:
1882:
1880:
1877:
1875:
1872:
1870:
1867:
1865:
1862:
1861:
1859:
1857:
1853:
1847:
1844:
1842:
1839:
1837:
1834:
1832:
1829:
1828:
1826:
1824:
1820:
1814:
1811:
1809:
1806:
1804:
1801:
1799:
1796:
1794:
1791:
1789:
1786:
1784:
1781:
1779:
1776:
1774:
1771:
1769:
1766:
1764:
1761:
1759:
1756:
1754:
1751:
1749:
1746:
1744:
1741:
1739:
1736:
1734:
1731:
1729:
1726:
1724:
1721:
1719:
1716:
1714:
1711:
1709:
1706:
1704:
1701:
1700:
1698:
1696:
1692:
1686:
1683:
1681:
1678:
1677:
1675:
1673:
1669:
1663:
1662:Southeast Ijo
1660:
1658:
1655:
1653:
1650:
1648:
1645:
1644:
1642:
1640:
1636:
1630:
1627:
1625:
1622:
1620:
1617:
1615:
1612:
1610:
1607:
1605:
1602:
1600:
1597:
1595:
1592:
1590:
1587:
1585:
1582:
1580:
1577:
1575:
1572:
1570:
1567:
1565:
1562:
1560:
1557:
1555:
1552:
1550:
1547:
1545:
1542:
1540:
1537:
1535:
1532:
1530:
1527:
1525:
1522:
1520:
1517:
1515:
1512:
1510:
1507:
1505:
1502:
1500:
1497:
1495:
1492:
1490:
1487:
1485:
1482:
1480:
1477:
1475:
1472:
1470:
1467:
1465:
1462:
1460:
1457:
1455:
1452:
1450:
1447:
1445:
1442:
1440:
1437:
1436:
1434:
1432:
1428:
1422:
1419:
1417:
1414:
1412:
1409:
1407:
1404:
1402:
1399:
1398:
1396:
1394:
1390:
1384:
1381:
1379:
1376:
1374:
1371:
1369:
1366:
1364:
1361:
1359:
1356:
1354:
1351:
1349:
1346:
1344:
1341:
1339:
1336:
1334:
1331:
1329:
1326:
1324:
1321:
1319:
1316:
1314:
1311:
1309:
1306:
1304:
1301:
1299:
1296:
1294:
1291:
1289:
1286:
1284:
1281:
1279:
1276:
1274:
1271:
1269:
1266:
1264:
1261:
1259:
1256:
1254:
1251:
1249:
1246:
1244:
1241:
1239:
1236:
1234:
1231:
1229:
1226:
1224:
1221:
1219:
1216:
1214:
1211:
1209:
1206:
1204:
1201:
1199:
1196:
1194:
1191:
1189:
1186:
1184:
1181:
1179:
1176:
1174:
1171:
1169:
1166:
1164:
1161:
1160:
1158:
1156:
1152:
1148:
1142:
1134:
1130:
1127:
1123:
1117:
1114:
1112:
1109:
1107:
1104:
1102:
1099:
1097:
1094:
1092:
1089:
1087:
1084:
1082:
1079:
1077:
1074:
1072:
1069:
1067:
1064:
1062:
1059:
1057:
1054:
1052:
1049:
1047:
1044:
1042:
1039:
1037:
1034:
1032:
1029:
1027:
1024:
1022:
1019:
1018:
1016:
1012:
1006:
1003:
1001:
998:
996:
993:
992:
990:
986:
980:
977:
976:
974:
970:
966:
959:
954:
952:
947:
945:
940:
939:
936:
928:
924:
920:
916:
911:
910:
902:
896:
895:
890:
885:
882:
875:
873:
871:
863:
861:
859:
855:
840:
838:
836:
831:
826:
824:
822:
820:
818:
814:
811:
809:
807:
805:
800:
798:
796:
794:
792:
788:
785:
783:
781:
776:
771:
766:
764:
759:
756:
752:
751:
748:
746:
744:
739:
734:
729:
724:
719:
716:
712:
710:
706:
703:
701:
699:
697:
692:
690:
688:
683:
680:
676:
675:
669:
664:
659:
654:
649:
647:
642:
637:
634:
630:
629:
623:
618:
613:
611:
606:
604:
599:
594:
591:
587:
586:
580:
575:
570:
565:
560:
558:
556:
551:
548:
544:
542:
538:
535:
533:
528:
523:
518:
513:
508:
503:
501:
497:
493:
489:
486:
482:
477:
474:
470:
467:
463:
458:
457:
454:
449:
444:
439:
434:
428:
422:
420:
410:
401:
399:
396:
393:
391:
389:
387:
384:
383:
379:
376:
374:
372:
369:
366:
364:
361:
360:
356:
353:
351:
348:
345:
342:
340:
337:
336:
330:
325:
320:
315:
310:
305:
304:
301:
296:
291:
285:
282:
265:
260:
258:
256:
252:
248:
244:
240:
236:
232:
227:
225:
217:
215:
213:
209:
205:
201:
197:
193:
184:
180:
176:
172:
168:
166:
160:
157:
154:
152:
148:
144:
140:
138:
137:
132:
128:
124:
121:
116:
111:
97:
94:
93:
92:
89:
88:
86:
83:
82:
81:
78:
77:
76:
73:
72:
71:
67:
63:
57:
53:
47:
44:
41:
37:
34:
30:
25:
20:
3899:expanding it
3888:
3849:expanding it
3838:
3823:
3813:. See also:
3806:
3724:
3667:South Bauchi
3609:
3600:North Bauchi
3587:
3570:
3558:
3526:Daffo-Butura
3302:
2695:Tyap (Takad)
2101:Gbagyi-Gbari
1864:Urhobo-Isoko
1657:Urhobo-Isoko
1503:
1268:Kirya-Konzəl
1213:Fali of Mubi
1139:(grouped by
918:
914:
892:
884:
867:
848:
547:prenasalized
443:Postalveolar
406:
269:
228:
221:
208:Bauchi State
191:
190:
162:
134:
95:
70:Afro-Asiatic
32:
3376:Piya-Kwonci
3298:Karai-karai
3159:Medefaidrin
2871:Baissa Fali
2828:Ogbronuagum
1823:Cross River
1788:Margi South
1383:Zizilivakan
1313:Margi South
1193:Chamba Leko
1096:Karai-karai
1036:Efik-Ibibio
817:Approximant
485:Palatalized
466:Palatalized
177:instead of
3938:Categories
3073:Portuguese
2421:Basa-Benue
2345:Basa-Benue
2061:Bu-Ninkada
1738:Guduf-Gava
1549:Kusur–Myet
894:Ethnologue
876:References
492:Labialized
473:Labialized
423:Consonants
409:diphthongs
198:spoken in
3809:indicate
3771:Kir-Balar
3589:Teshenawa
3450:Mwaghavul
2798:O’chi’chi
2640:Mwaghavul
2350:Bassa Nge
2327:Hun-Saare
2013:Teshenawa
1940:Bangwinji
1534:Kir-Balar
1393:Akwa Ibom
715:voiceless
709:Fricative
679:implosive
590:voiceless
261:Phonology
136:Glottolog
120:ISO 639-3
3718:Guruntum
3560:Auyokawa
3341:Kanakuru
3220:Gwandara
3211:Gwandara
3128:Japanese
2994:Karekare
2931:Pangseng
2926:Nyingwom
2823:Ogbogolo
2778:Kalabari
2522:Itsekiri
2484:Gwandara
2403:Nasarawa
2322:Damakawa
2156:Kuzamani
2106:Gwandara
1793:Nggwahyi
1763:Kanakuru
1524:Karekare
1504:Guruntum
1263:Kanakuru
1041:Fulfulde
889:Guruntum
438:Alveolar
255:Karakara
233:include
231:dialects
204:Alkaleri
192:Guruntum
183:Help:IPA
156:Guruntum
143:guru1271
96:Guruntum
22:Guruntum
3841:Nigeria
3807:Italics
3740:Zangwal
3617:Ciwogai
3571:Shirawa
3529:Shagawu
3430:Koenoem
3416:(Jorto)
3414:Chakato
3404:Belnəng
3381:Tangale
3329:Tangale
3278:Galambu
3237:Tangale
3142:Scripts
3133:Chinese
3113:Punjabi
3098:Russian
3078:Italian
3068:Spanish
3058:English
2956:Yendang
2773:Ikwerre
2758:Engenni
2610:Koenoem
2560:Bogghom
2542:Plateau
2494:Kakanda
2383:Kakanda
2299:Tikurmi
2221:T'kurmi
2216:Shamang
2196:Nyankpa
1975:Tangale
1907:Afenmai
1884:Ukwuani
1831:Abanyom
1808:Wandala
1723:Dghwede
1639:Bayelsa
1624:Zangwal
1569:Longuda
1484:Galambu
1454:Ciwogai
1378:Yendang
1303:Longuda
1218:Ga'anda
1155:Adamawa
1111:Ukwuani
979:English
448:palatal
295:Central
212:Nigeria
179:Unicode
43:Nigeria
3789:Others
3776:Mangas
3756:Boghom
3749:Boghom
3657:Zumbun
3632:Mburku
3627:Kariya
3583:Ngizim
3540:Tambas
3523:Bokkos
3514:Mundat
3509:Kulere
3470:Pyapun
3445:Montol
3440:Miship
3425:Jibyal
3420:Goemai
3361:Kwaami
3351:Kulung
3346:Kholok
3288:Geruma
3209:Hausa–
3123:Romani
3108:Hebrew
3103:Arabic
3088:Danish
3083:German
3063:French
3004:Ngizim
2916:Mumuye
2896:Kholok
2886:Dadiya
2863:Taraba
2838:Okodia
2808:Obulom
2793:Nkoroo
2763:Gokana
2748:Ekpeye
2743:Degema
2738:Defaka
2733:Biseni
2715:Rivers
2700:Yankam
2685:Tambas
2655:Pyapun
2635:Mundat
2630:Montol
2625:Miship
2620:Kulere
2615:Kofyar
2590:Goemai
2550:Barkul
2489:Jijili
2479:Gbagyi
2469:Bariba
2236:Tivori
2231:TiSeni
2186:Numana
2146:Kinuku
2023:Kaduna
2000:Jigawa
1950:Dadiya
1889:Uhrobo
1846:Mbembe
1813:Yedina
1768:Lamang
1728:Glavda
1718:Cineni
1629:Zumbun
1579:Mburku
1574:Mangas
1559:Kwaami
1529:Kariya
1514:Jarawa
1494:Geruma
1474:Dikaka
1464:Dazawa
1431:Bauchi
1411:Ibibio
1401:Anaang
1338:Psikyɛ
1333:Nzanyi
1323:Ngwaba
1318:Mumuye
1298:Lamang
1288:Kugama
1283:Kpasam
1168:Bacama
1116:Urhobo
1086:Kanuri
1046:Gbagyi
1005:Yoruba
755:voiced
633:voiced
433:Labial
397:aː ãː
357:uː ũː
266:Vowels
243:Mbaaru
229:Major
206:LGAs,
200:Bauchi
85:Barawa
75:Chadic
39:Region
33:gùrdùŋ
3893:is a
3839:This
3694:Polci
3652:Warji
3611:Ajawa
3578:Ɗuwai
3552:(B.1)
3499:Duhwa
3492:(A.4)
3480:Yiwom
3460:Nteng
3435:Miler
3397:(A.3)
3395:Angas
3356:Kutto
3315:Maaka
3310:Ngamo
3293:Giiwo
3253:Ɓeele
3239:(A.2)
3235:Bole–
3225:Hausa
3213:(A.1)
3118:Hindi
3093:Dutch
2999:Ngamo
2989:Ɗuwai
2941:Tarok
2901:Kpati
2891:Donga
2843:Oruma
2833:Ogoni
2813:Odual
2803:Obolo
2788:Kugbo
2783:Khana
2753:Eleme
2705:Yiwom
2690:Tarok
2660:Rigwe
2605:Jorto
2600:Izere
2595:Horom
2555:Berom
2532:Ukaan
2504:Pongu
2456:Niger
2436:Hasha
2431:Eggon
2426:Duhwa
2416:Alumu
2375:Kwara
2365:Oworo
2355:Igala
2309:Kebbi
2294:Hausa
2289:Ɗuwai
2271:Zhire
2266:Wachi
2226:Timap
2206:Sambe
2191:Nungu
2181:Ninzo
2171:Nghan
2151:Koonu
2141:Kaivi
2131:Ikulu
2121:Hausa
2116:Hasha
2111:Gyong
2096:Ekhwa
2086:Dungu
2071:Bishi
2056:Berom
2046:Atsam
2036:Ahwai
2031:Adara
1965:Ngamo
1927:Gombe
1912:Ishan
1879:Isoko
1856:Delta
1798:Putai
1783:Margi
1773:Maaka
1758:Kamwe
1753:Jilbe
1743:Gvoko
1713:Cibak
1703:Afade
1695:Borno
1685:Igede
1680:Eggon
1672:Benue
1619:Warji
1604:Shiki
1599:Polci
1564:Labir
1554:Kutto
1544:Kushi
1509:Jalaa
1499:Giiwo
1479:Dulbu
1439:Ɓeele
1416:Obolo
1348:Taram
1343:Sukur
1328:Nyong
1308:Margi
1293:Kumba
1258:Kamwe
1248:Hwana
1238:Holma
1081:Jukun
1071:Izere
1066:Isoko
1056:Igala
1051:Idoma
1026:Ebira
1021:Berom
995:Hausa
870:tones
858:trill
791:Trill
500:Nasal
479:Plain
460:Plain
453:Velar
339:Close
327:short
317:short
307:short
290:Front
247:Dooka
239:Gayar
235:Kuuku
194:is a
87:(B.3)
3895:stub
3845:stub
3796:Poki
3761:Jimi
3735:Tala
3709:Zeem
3704:Zari
3699:Saya
3689:Geji
3684:Dass
3677:Zaar
3647:Siri
3642:Paʼa
3637:Miya
3622:Diri
3566:Bade
3550:Bade
3504:Fyer
3455:Ngas
3371:Pero
3366:Nyam
3336:Goji
3320:Pali
3304:Kubi
3283:Gera
3273:Deno
3268:Daza
3263:Bure
3258:Bole
3246:Bole
2984:Bole
2979:Bade
2971:Yobe
2961:Yoti
2951:Waka
2946:Waja
2936:Rang
2921:Nyam
2911:Lufu
2906:Laka
2881:Buru
2876:Bete
2818:Ogba
2768:Ijaw
2728:Baan
2723:Abua
2645:Ngas
2585:Fyer
2580:Fyam
2575:Dass
2565:Bole
2527:Izon
2514:Ondo
2499:Nupe
2474:Cipu
2446:Toro
2441:Jili
2393:Nupe
2388:Kupa
2360:Nupe
2337:Kogi
2317:Cipu
2281:Kano
2261:Vono
2251:Tumi
2241:Toro
2201:Ruma
2166:Mala
2161:Mada
2126:Hyam
2091:Duya
2081:Doka
2076:Cori
2066:Bina
2041:Anib
2008:Bade
1990:Waja
1985:Tula
1980:Tera
1970:Pero
1960:Kamo
1955:Jara
1945:Bole
1935:Awak
1917:Bini
1874:Izon
1836:Efik
1803:Tera
1778:Mafa
1748:Jara
1733:Gude
1708:Bura
1652:Epie
1647:Izon
1609:Siri
1594:Piya
1589:Pa'a
1584:Miya
1539:Kubi
1519:Jimi
1489:Gera
1469:Deno
1459:Dass
1449:Bure
1444:Bole
1421:Oron
1406:Ekit
1368:Waja
1363:Vere
1353:Teme
1278:Koma
1273:Kofa
1243:Huba
1233:Gudu
1228:Gude
1208:Dong
1203:Daka
1198:Daba
1188:Bura
1183:Boga
1178:Bata
1173:Bali
1106:Tyap
1091:Nupe
1061:Ijaw
1000:Igbo
864:Tone
854:flap
541:Stop
417:/au/
415:and
413:/ai/
386:Open
332:long
322:long
312:long
300:Back
279:/ãː/
276:/ũː/
253:and
202:and
80:West
3766:Jum
3535:Sha
3519:Ron
3490:Ron
3475:Tal
3465:Pan
2848:Tee
2680:Tal
2675:Sur
2670:Sha
2665:Ron
2464:Asu
2411:Ake
2211:Sha
2136:Jju
2051:Ayu
1899:Edo
1869:Ika
1841:Mbe
1614:Tso
1373:Wom
1358:Tso
1253:Hya
1223:Gaa
1163:Baa
1101:Tiv
1076:Jju
1031:Edo
923:doi
891:at
850:/r/
582:ᵑɡʷ
577:ᵑɡʲ
567:ᶮdʒ
446:or
380:oː
370:eː
363:Mid
346:iː
272:/ɨ/
251:Gar
165:IPA
151:ELP
127:grd
3940::
3730:Ju
2650:Pe
917:.
860:.
768:vʷ
731:fʷ
726:fʲ
671:ɡʷ
666:ɡʲ
656:dʒ
644:bʲ
625:kʷ
620:kʲ
601:pʲ
572:ᵑɡ
562:ⁿd
553:ᵐb
525:nʲ
515:mʷ
510:mʲ
419:.
411:,
281:.
257:.
249:,
245:,
241:,
237:,
210:,
3926:e
3919:t
3912:v
3901:.
3876:e
3869:t
3862:v
3851:.
3193:e
3186:t
3179:v
1143:)
957:e
950:t
943:v
929:.
925::
919:1
842:w
833:j
828:l
802:r
778:ʒ
773:z
761:v
741:ʃ
736:s
721:f
694:ɗ
685:ɓ
661:ɡ
651:d
639:b
615:k
608:t
596:p
530:ŋ
520:n
505:m
394:a
377:o
367:e
354:u
349:ɨ
343:i
185:.
Text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike License. Additional terms may apply.