248:
594:
1006:
997:
391:
1248:
384:
288:
593:
1118:
377:
219:
varieties. It is most closely related to Nubri and
Gyalsumdo, and more distantly related to other languages in the family.
1241:
1720:
1123:
779:
195:
and abroad. Younger
Tsumpas are more likely to be educated in Nepali and English, leading to attrition of the language.
1176:
143:
1619:
824:
462:
216:
83:
1971:
1169:
746:
1657:
1294:
1526:
1265:
1069:
516:
437:
566:
1592:
1480:
1444:
1257:
1234:
1150:
753:
67:
814:
1521:
1144:
930:
897:
1190:
1183:
963:
400:
247:
62:
1790:
1133:
1083:
639:
945:
791:
737:
1637:
1402:
1363:
1128:
718:
545:
476:
1872:
1753:
1632:
1552:
1536:
969:
578:
444:
204:
1828:
1907:
1818:
1780:
1485:
1429:
1289:
1077:
1037:
1015:
980:
974:
939:
877:
871:
851:
645:
633:
616:
524:
470:
450:
284:
160:
78:
1897:
1838:
1728:
1675:
1627:
1582:
1531:
1449:
1420:
1397:
1392:
1387:
1315:
1098:
1058:
1028:
1002:
952:
910:
819:
796:
689:
676:
669:
626:
551:
414:
73:
1930:
1917:
1902:
1892:
1887:
1733:
1705:
1587:
1562:
1475:
1381:
1352:
1320:
1090:
1044:
903:
785:
724:
558:
505:
496:
482:
265:
168:
54:
191:. Many speakers of the language have migrated away from the Tsum valley, and now live in
364:
A Socio-linguistic Survey of the Tibeto-Burman
Dialects of North Gorkha District, Nepal.
1946:
1925:
1858:
1833:
1823:
1813:
1803:
1798:
1748:
1743:
1710:
1685:
1680:
1647:
1642:
1602:
1597:
1577:
1572:
1516:
1511:
1506:
1357:
1347:
1299:
1160:
1138:
1052:
1021:
957:
917:
891:
865:
842:
765:
711:
683:
652:
530:
456:
341:
Dhakal, Dubi Nanda & Mark
Donohue. 2015. Inchoative/causative verb pairs in Tsum.
135:
1965:
1808:
1501:
1454:
884:
806:
572:
537:
489:
1567:
1470:
1226:
858:
774:
730:
659:
1670:
1204:
419:
306:
A Socio-linguistic Survey of the Tibeto-Burman
Dialects of North Gorkha District
164:
148:
1665:
240:
319:
Gawne, Lauren (2013). "Report on the relationship between Yolmo and Kagate".
260:
N. Tournadre (2005) "L'aire linguistique tibétaine et ses divers dialectes."
235:
1219:
indicates single languages that are also considered to be separate branches.
1197:
838:
603:
410:
192:
128:
112:
215:
There is a varying degree of mutual intelligibility between Tsum and other
119:
1557:
369:
699:
612:
427:
608:
423:
352:(Languages of the World/Dictionaries, 61.) MĂĽnchen: LINCOM. 197pp.
172:
35:
357:
Tsum tone: a challenge for typology and phonological description
1230:
373:
1939:
1916:
1880:
1871:
1851:
1789:
1773:
1766:
1719:
1698:
1656:
1618:
1611:
1545:
1494:
1463:
1437:
1428:
1419:
1373:
1340:
1333:
1308:
1282:
1275:
1264:
1159:
1111:
1068:
996:
929:
837:
805:
763:
698:
601:
515:
408:
142:
126:
110:
105:
51:
41:
31:
21:
187:There are over 4000 speakers of Tsum, known as
359:. (MA thesis, Australian National University).
1242:
385:
348:Donohue, Mark & Dubi Nanda Dhakal. 2016.
8:
279:Mark Donohue and Dubi Nanda Dhakal (2016).
163:spoken by the Tsum people primarily in the
1877:
1770:
1615:
1434:
1425:
1337:
1279:
1272:
1249:
1235:
1227:
1065:
926:
760:
512:
392:
378:
370:
18:
228:
7:
274:
272:
159:is a language from the subgroup of
16:Tibetic language subgroup of Nepal
14:
1658:Lahuli–Spiti (Western Innovative)
1258:Bodic (Tibeto-Kanauri) languages
592:
283:. MĂĽnchen: LINCOM. pp. ii.
246:
175:. The language is also known as
1620:Ladakhi–Balti (Western Archaic)
211:Relationship to other languages
1:
264:, 2005, n°25, p. 7–56
1988:
1445:Central Tibetan (Ăś-Tsang)
1214:
590:
26:
47:4,800 (2000 census)
304:Webster, Jeff (1992).
1119:Central Tibeto-Burman
362:Webster, Jeff. 1992.
321:Himalayan Linguistics
1767:Tshangla-East Bodish
1558:Dzongkha (Bhutanese)
355:Liu, Naijing. 2015.
343:Nepalese Linguistics
1666:Lahuli (Stod Bhoti)
1177:Proto-Tibeto-Burman
1972:Languages of Nepal
1170:Proto-Sino-Tibetan
1112:Proposed groupings
199:Language structure
1959:
1958:
1955:
1954:
1867:
1866:
1847:
1846:
1762:
1761:
1694:
1693:
1415:
1414:
1411:
1410:
1329:
1328:
1295:Chitkuli Kinnauri
1224:
1223:
1107:
1106:
992:
991:
833:
832:
588:
587:
244:(25th ed., 2022)
207:language system.
161:Tibetic languages
154:
153:
1979:
1878:
1771:
1616:
1450:Standard Tibetan
1435:
1426:
1338:
1280:
1273:
1251:
1244:
1237:
1228:
1066:
927:
761:
596:
513:
394:
387:
380:
371:
329:
328:
316:
310:
309:
301:
295:
294:
276:
267:
258:
252:
251:
250:
233:
138:
122:
115:
57:
19:
1987:
1986:
1982:
1981:
1980:
1978:
1977:
1976:
1962:
1961:
1960:
1951:
1935:
1912:
1863:
1843:
1785:
1758:
1715:
1690:
1652:
1607:
1593:Chochangachakha
1541:
1490:
1459:
1438:Central Tibetan
1407:
1369:
1325:
1304:
1267:
1266:West Himalayish
1260:
1255:
1225:
1220:
1210:
1161:Proto-languages
1155:
1103:
1070:Greater Siangic
1064:
1001:
988:
925:
829:
801:
759:
703:
694:
606:
597:
584:
517:Greater Magaric
511:
438:West Himalayish
418:
404:
398:
350:A Tsum Lexicon.
338:
333:
332:
318:
317:
313:
303:
302:
298:
291:
278:
277:
270:
259:
255:
245:
234:
230:
225:
213:
201:
185:
134:
118:
111:
101:
58:
55:Language family
53:
44:
43:Native speakers
17:
12:
11:
5:
1985:
1983:
1975:
1974:
1964:
1963:
1957:
1956:
1953:
1952:
1950:
1949:
1943:
1941:
1937:
1936:
1934:
1933:
1928:
1922:
1920:
1914:
1913:
1911:
1910:
1905:
1900:
1895:
1890:
1884:
1882:
1875:
1869:
1868:
1865:
1864:
1862:
1861:
1855:
1853:
1849:
1848:
1845:
1844:
1842:
1841:
1836:
1831:
1826:
1821:
1816:
1811:
1806:
1801:
1795:
1793:
1787:
1786:
1784:
1783:
1777:
1775:
1768:
1764:
1763:
1760:
1759:
1757:
1756:
1751:
1746:
1741:
1736:
1731:
1725:
1723:
1721:Kyirong–Kagate
1717:
1716:
1714:
1713:
1708:
1702:
1700:
1696:
1695:
1692:
1691:
1689:
1688:
1683:
1681:Bhoti Kinnauri
1678:
1673:
1668:
1662:
1660:
1654:
1653:
1651:
1650:
1645:
1640:
1635:
1630:
1624:
1622:
1613:
1609:
1608:
1606:
1605:
1600:
1595:
1590:
1585:
1580:
1575:
1570:
1565:
1560:
1555:
1549:
1547:
1543:
1542:
1540:
1539:
1534:
1529:
1524:
1519:
1514:
1509:
1504:
1498:
1496:
1495:Kham (Eastern)
1492:
1491:
1489:
1488:
1483:
1478:
1473:
1467:
1465:
1461:
1460:
1458:
1457:
1452:
1447:
1441:
1439:
1432:
1423:
1417:
1416:
1413:
1412:
1409:
1408:
1406:
1405:
1400:
1395:
1390:
1385:
1377:
1375:
1371:
1370:
1368:
1367:
1360:
1355:
1350:
1344:
1342:
1335:
1331:
1330:
1327:
1326:
1324:
1323:
1318:
1312:
1310:
1306:
1305:
1303:
1302:
1297:
1292:
1286:
1284:
1277:
1270:
1262:
1261:
1256:
1254:
1253:
1246:
1239:
1231:
1222:
1221:
1215:
1212:
1211:
1209:
1208:
1201:
1194:
1187:
1180:
1173:
1165:
1163:
1157:
1156:
1154:
1153:
1151:Tibeto-Kanauri
1148:
1141:
1136:
1131:
1126:
1124:Kuki-Chin–Naga
1121:
1115:
1113:
1109:
1108:
1105:
1104:
1102:
1101:
1096:
1095:
1094:
1087:
1074:
1072:
1063:
1062:
1055:
1050:
1049:
1048:
1034:
1033:
1032:
1025:
1012:
1010:
994:
993:
990:
989:
987:
986:
985:
984:
977:
972:
960:
955:
950:
949:
948:
935:
933:
924:
923:
922:
921:
914:
907:
895:
888:
881:
874:
869:
862:
855:
847:
845:
843:Southeast Asia
835:
834:
831:
830:
828:
827:
822:
817:
811:
809:
803:
802:
800:
799:
794:
789:
782:
780:Angami–Pochuri
777:
771:
769:
758:
757:
750:
743:
742:
741:
734:
722:
715:
707:
705:
704:Burmese border
696:
695:
693:
692:
687:
680:
673:
666:
665:
664:
656:
649:
642:
637:
622:
620:
599:
598:
591:
589:
586:
585:
583:
582:
569:
564:
563:
562:
555:
543:
542:
541:
534:
521:
519:
510:
509:
502:
501:
500:
493:
486:
474:
467:
466:
465:
460:
448:
441:
433:
431:
406:
405:
399:
397:
396:
389:
382:
374:
368:
367:
360:
353:
346:
337:
334:
331:
330:
311:
296:
289:
281:A Tsum Lexicon
268:
253:
227:
226:
224:
221:
212:
209:
200:
197:
184:
181:
169:Gorka District
152:
151:
146:
140:
139:
132:
124:
123:
116:
108:
107:
106:Language codes
103:
102:
100:
99:
98:
97:
96:
95:
94:
93:
92:
91:
84:Kyirong–Kagate
68:Tibeto-Kanauri
61:
59:
52:
49:
48:
45:
42:
39:
38:
33:
29:
28:
24:
23:
15:
13:
10:
9:
6:
4:
3:
2:
1984:
1973:
1970:
1969:
1967:
1948:
1945:
1944:
1942:
1938:
1932:
1929:
1927:
1924:
1923:
1921:
1919:
1915:
1909:
1906:
1904:
1901:
1899:
1896:
1894:
1891:
1889:
1886:
1885:
1883:
1879:
1876:
1874:
1870:
1860:
1857:
1856:
1854:
1850:
1840:
1837:
1835:
1832:
1830:
1827:
1825:
1822:
1820:
1817:
1815:
1812:
1810:
1807:
1805:
1802:
1800:
1797:
1796:
1794:
1792:
1788:
1782:
1779:
1778:
1776:
1772:
1769:
1765:
1755:
1752:
1750:
1747:
1745:
1742:
1740:
1737:
1735:
1732:
1730:
1727:
1726:
1724:
1722:
1718:
1712:
1709:
1707:
1704:
1703:
1701:
1697:
1687:
1684:
1682:
1679:
1677:
1674:
1672:
1669:
1667:
1664:
1663:
1661:
1659:
1655:
1649:
1646:
1644:
1641:
1639:
1636:
1634:
1631:
1629:
1626:
1625:
1623:
1621:
1617:
1614:
1610:
1604:
1601:
1599:
1596:
1594:
1591:
1589:
1586:
1584:
1581:
1579:
1576:
1574:
1571:
1569:
1566:
1564:
1561:
1559:
1556:
1554:
1551:
1550:
1548:
1544:
1538:
1535:
1533:
1530:
1528:
1525:
1523:
1520:
1518:
1515:
1513:
1510:
1508:
1505:
1503:
1502:Khams Tibetan
1500:
1499:
1497:
1493:
1487:
1484:
1482:
1479:
1477:
1474:
1472:
1469:
1468:
1466:
1462:
1456:
1453:
1451:
1448:
1446:
1443:
1442:
1440:
1436:
1433:
1431:
1427:
1424:
1422:
1418:
1404:
1401:
1399:
1396:
1394:
1391:
1389:
1386:
1384:
1383:
1379:
1378:
1376:
1372:
1366:
1365:
1361:
1359:
1356:
1354:
1351:
1349:
1346:
1345:
1343:
1339:
1336:
1332:
1322:
1319:
1317:
1314:
1313:
1311:
1307:
1301:
1298:
1296:
1293:
1291:
1288:
1287:
1285:
1281:
1278:
1274:
1271:
1269:
1263:
1259:
1252:
1247:
1245:
1240:
1238:
1233:
1232:
1229:
1218:
1213:
1207:
1206:
1202:
1200:
1199:
1195:
1193:
1192:
1191:Proto-Karenic
1188:
1186:
1185:
1184:Proto-Loloish
1181:
1179:
1178:
1174:
1172:
1171:
1167:
1166:
1164:
1162:
1158:
1152:
1149:
1147:
1146:
1145:Tibeto-Burman
1142:
1140:
1137:
1135:
1132:
1130:
1127:
1125:
1122:
1120:
1117:
1116:
1114:
1110:
1100:
1097:
1093:
1092:
1088:
1086:
1085:
1081:
1080:
1079:
1076:
1075:
1073:
1071:
1067:
1061:
1060:
1056:
1054:
1051:
1047:
1046:
1042:
1041:
1040:
1039:
1035:
1031:
1030:
1026:
1024:
1023:
1019:
1018:
1017:
1014:
1013:
1011:
1008:
1004:
999:
995:
983:
982:
978:
976:
973:
971:
968:
967:
966:
965:
961:
959:
956:
954:
951:
947:
944:
943:
942:
941:
937:
936:
934:
932:
931:Burmo-Qiangic
928:
920:
919:
915:
913:
912:
908:
906:
905:
901:
900:
899:
896:
894:
893:
889:
887:
886:
882:
880:
879:
875:
873:
870:
868:
867:
863:
861:
860:
856:
854:
853:
849:
848:
846:
844:
840:
836:
826:
825:Jingpho–Luish
823:
821:
818:
816:
813:
812:
810:
808:
804:
798:
795:
793:
790:
788:
787:
783:
781:
778:
776:
773:
772:
770:
767:
762:
756:
755:
751:
749:
748:
744:
740:
739:
735:
733:
732:
728:
727:
726:
723:
721:
720:
716:
714:
713:
709:
708:
706:
701:
697:
691:
688:
686:
685:
681:
679:
678:
674:
672:
671:
667:
662:
661:
657:
655:
654:
650:
648:
647:
643:
641:
638:
636:
635:
631:
630:
629:
628:
624:
623:
621:
618:
614:
610:
605:
600:
595:
581:
580:
575:
574:
570:
568:
565:
561:
560:
556:
554:
553:
549:
548:
547:
544:
540:
539:
535:
533:
532:
528:
527:
526:
523:
522:
520:
518:
514:
508:
507:
503:
499:
498:
494:
492:
491:
487:
485:
484:
480:
479:
478:
475:
473:
472:
468:
464:
463:Baram–Thangmi
461:
459:
458:
454:
453:
452:
449:
447:
446:
442:
440:
439:
435:
434:
432:
429:
425:
421:
416:
412:
407:
402:
395:
390:
388:
383:
381:
376:
375:
372:
365:
361:
358:
354:
351:
347:
344:
340:
339:
335:
326:
322:
315:
312:
307:
300:
297:
292:
290:9783862886821
286:
282:
275:
273:
269:
266:
263:
257:
254:
249:
243:
242:
237:
232:
229:
222:
220:
218:
217:Kyirong-Yolmo
210:
208:
206:
198:
196:
194:
190:
182:
180:
178:
174:
170:
166:
162:
158:
150:
147:
145:
141:
137:
133:
131:
130:
125:
121:
117:
114:
109:
104:
90:
87:
86:
85:
82:
81:
80:
77:
76:
75:
72:
71:
69:
66:
65:
64:
60:
56:
50:
46:
40:
37:
34:
30:
25:
20:
1738:
1699:Sherpa-Jirel
1471:Amdo Tibetan
1380:
1362:
1216:
1203:
1196:
1189:
1182:
1175:
1168:
1143:
1089:
1082:
1057:
1043:
1036:
1027:
1020:
979:
964:Lolo-Burmese
962:
938:
916:
909:
902:
890:
883:
876:
864:
857:
850:
784:
752:
745:
736:
729:
717:
710:
682:
675:
668:
658:
651:
644:
632:
625:
577:
571:
557:
550:
536:
529:
504:
495:
488:
481:
469:
455:
443:
436:
401:Sino-Tibetan
363:
356:
349:
342:
324:
320:
314:
305:
299:
280:
261:
256:
239:
231:
214:
202:
188:
186:
176:
156:
155:
127:
88:
63:Sino-Tibetan
1791:East Bodish
1671:Spiti Bhoti
1205:Proto-Hakka
1134:Mahakiranti
640:East Bodish
420:Uttarakhand
203:Tsum has a
165:Tsum Valley
1638:Changthang
1403:Chaudangsi
1364:Zhangzhung
1268:(Kanauric)
1099:Idu–Taraon
1053:Miju–Meyor
946:Gyalrongic
792:Tangkhulic
567:Raji–Raute
345:30. 45-49.
308:. ms, SIL.
241:Ethnologue
223:References
1754:Gyalsumdo
1633:Zangskari
1553:Sikkimese
1537:Zitsadegu
1283:Kinnauric
1198:Proto-Min
1129:Macro-Bai
1007:Arunachal
1000:(possible
815:Boro–Garo
719:Kuki-Chin
702:and Indo-
617:Arunachal
604:Himalayas
579:Tandrange
546:Chepangic
477:Dhimalish
411:Himalayas
193:Kathmandu
129:Glottolog
113:ISO 639-3
1966:Category
1908:Chantyal
1873:Tamangic
1819:Bumthang
1781:Tshangla
1774:Tshangla
1546:Southern
1527:Dongwang
1486:mDungnag
1309:Lahaulic
1290:Kinnauri
1003:isolates
970:Mondzish
898:Cai–Long
646:Tshangla
602:Eastern
445:Tamangic
415:Himachal
409:Western
403:branches
205:two-tone
183:Speakers
136:tsum1240
1898:Thakali
1729:Kyirong
1676:Nyamkat
1628:Ladakhi
1612:Western
1583:Brokkat
1532:Drugchu
1481:Khalong
1430:Tibetic
1398:Dhuleli
1393:Byangsi
1388:Darmiya
1341:Central
1334:Eastern
1316:Pattani
1276:Western
1217:Italics
1078:Siangic
1059:Songlin
1038:Kho-Bwa
1016:Hrusish
998:Dubious
981:Loloish
975:Burmish
940:Qiangic
911:Longjia
878:Karenic
872:Nungish
852:Sinitic
738:Hkongso
700:Myanmar
670:Gongduk
634:Tibetic
552:Chepang
525:Magaric
471:Kiranti
451:Newaric
336:Sources
327:: 1–27.
189:Tsumpas
167:of the
79:Tibetic
70: ?
1931:Kutang
1903:Manang
1893:Gurung
1888:Tamang
1829:Kurtöp
1734:Kagate
1706:Sherpa
1588:Brokpa
1573:Lunana
1563:Khamba
1522:Zhongu
1476:Gserpa
1421:Bodish
1382:Rangas
1374:Almora
1353:Rongpo
1321:Tinani
1091:Milang
1045:Puroik
1029:Mijiic
953:Ersuic
904:Caijia
820:Konyak
786:Meitei
690:Chamdo
627:Bodish
613:Bhutan
559:Bhujel
506:Lepcha
497:Lhokpu
483:Dhimal
428:Sikkim
287:
262:Lalies
177:Tsumke
74:Bodish
32:Region
27:Tsumke
1947:Kaike
1940:Kaike
1926:Ghale
1918:Ghale
1859:Basum
1852:Basum
1834:Nupbi
1824:Kheng
1814:Chali
1804:Dzala
1799:Takpa
1749:Nubri
1744:Yolmo
1711:Jirel
1686:Tukpa
1648:Balti
1643:Purgi
1603:Naapa
1598:Lakha
1578:Groma
1517:Choni
1512:Baima
1507:Tseku
1455:Mugom
1358:Sunam
1348:Bunan
1300:Sunam
1022:Hruso
918:Luren
892:Kathu
866:Tujia
754:Taman
725:Mruic
712:Karbi
653:Basum
609:Tibet
531:Magar
457:Newar
424:Nepal
173:Nepal
36:Nepal
1881:TGTM
1839:ĘĽOle
1809:Nyen
1739:Tsum
1568:Laya
1464:Amdo
1139:Rung
1084:Koro
958:Naic
885:Gong
841:and
839:East
797:Zeme
766:Naga
684:Tani
677:ĘĽOle
573:Dura
538:Kham
490:Toto
285:ISBN
236:Tsum
157:Tsum
149:Tsum
89:Tsum
22:Tsum
1005:) (
859:Bai
807:Sal
747:Pyu
731:Mru
660:Nam
366:Ms.
238:at
171:of
144:ELP
120:ttz
1968::
775:Ao
615:,
611:,
426:,
422:,
325:12
323:.
271:^
179:.
1250:e
1243:t
1236:v
1009:)
768:"
764:"
663:?
619:)
607:(
576:–
430:)
417:,
413:(
393:e
386:t
379:v
293:.
Text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike License. Additional terms may apply.